ULUS & KALE BÖLGESİ & ALTINDAĞ

Ankara Kalesi

^Galatların Ankara’ya yerleşmesi esnasında var olan Ankara Kalesinin ne zaman yapıldığı kesin olarak bilinmiyor. Ancak, kalenin iç surlarının, 7. yüzyılda Bizanslılar tarafından inşa edildiği biliniyor.

^Kalenin 20’den fazla kulesi var ve dikkatlice incelendiğinde dış kalenin Ankara’yı bir yürek şeklinde sarmaladığı görülebiliyor.

^Kale yolunda eski Osmanlı evlerinin dekorunda yol boyunca seyreden antikacılara ve birbirinden çeşitli ve nitelikli müzelere denk geleceksiniz; özellikle Rahmi Koç Müzesi, Anadolu Medeniyetleri Müzesi, Erimtan Arkeoloji ve Sanat Müzesi ve Kelime Müzesini ziyaret etmeden bu rotayı bitirmeyin derim!

^Hafta içi 10.00-18.00, hafta sonları ise 8.00-21.00 arasında ziyaret edebilirsiniz. 

^Kaleye giderken otopark sorunu yaşamamak adına Rahmi Koç Müzesine gelmeden açık otopark tarzında uygun otopark alanları da var.

Pirinç Han

^Atpazarı mevkiinde bulunan bu han, eski ahşap bir konağın restore edilerek hana dönüştürülmesiyle bugünkü halini almış.

^Giriş duvarında ünlü şair Faruk Nafiz Çamlıbel'in Han Duvarları isimli şiiriyle sizi karşılayan hana, özellikle nostaljik eşyalara ilginiz varsa ve Kale rotanızda bir soluklanmak için avlusundaki antikacılar ve kafeteryası için uğramanızı öneririm!

Anadolu Medeniyetleri Müzesi

^Ankara’nın ilk müzesinin öyküsüne gelirsek...Müzenin tarihi 1921 yılına ve elbette Atatürk'ün eşsiz vizyonuna dayanıyor. Atatürk'ün isteği üzerine Ankara'da bir Hitit müzesi kurulmasına yönelik ilk girişim; 1921 yılında, dönemin Kültür Müdürü Mübarek Galip Bey ve Milli Eğitim Bakanı Hamdullah Suphi Tanrıöver tarafından başlatılmış. O döneme kadar Augustus Tapınağı ve Roma Hamamı gibi arkeolojik alanlarda çeşitli kalıntılar ile ilk defa kapsamlı ve düzenli bir şekilde korunması, 1921 yılında Akkale'de açılan "Eti Müzesi" sayesinde olmuş. Böylelikle, ileride müzenin ismi Anadolu Medeniyetleri Müzesi olmuş ve dünyanın en kapsamlı Anadolu uygarlıkları müzesine dönüşecek olan bir kurumun temelleri de atılmış.

^Haftanın her günü 8.30-19.00 arasında ziyaret edebilirsiniz. Müzekart da geçerli.

Aslantepe Ortostatı - M.Ö. 1200-700: İçki ve kurban adama sahnesi. Üzerinde tanrısallık sembolü olan tanrı, elinde bumerang, belinde kılıç ile arabadadır ve aynı tanrı bu defa ortada yıldırım demeti tutar. Sağda kral, tanrıya içki sunar. Arkasında tanrıya kurban edilmesi için boğa tutan bir hizmetkar durur.

Asur Ticaret Kolonileri Çağı - Riton - M.Ö. 1950-1835

Kadın Heykelciği - M.Ö. 3000 Sonu: Her iki eli karnının üzerinde olan bu kadın figüründe, vücut çıplak olarak tasvir edilmiş ve göğsünde muhtemelen bir giysiyi simgeleyen çapraz bir bant vardır.

Kanatlı Cin - Altıntepe

Tanrıça Figürini-Çatalhöyük - M.Ö. 5750: Geniş vücut hatları nedeniyle her zaman hem tarımla, hem de doğurganlıkla ilişkilendirilen bu figürininin, iki leoparın arasında oturur durumda tasvir edilmesi, güçlü bir kişiliği olduğuna işaret eder. Bacakları arasındaki yuvarlak şeklin ise yeni doğmakta olan bir çocuğun başını ya da saygın bir atanın kafatasını betimlemesi muhtemeldir.

Libasyon-Aslantepe-M.Ö.1200-700: Hititler, fethettikleri yerlerin tanrılarını, öfkelerini kendi üzerlerine çekmemek için panteonlarına (tüm tanrıların tapınağı) katmıştır. İbadet ve kurban sunma törenleri bütün ayrıntılarıyla tasnif edilir ve bir sistematiğe bağlanırmış.

Masa - Büyük Tümülüs - Gordion - M.Ö. 8. yüzyıl

Urartu Kabartmalı Sütun Elemanı-Adilcevaz Kef Kalesi-M.Ö. 7. yüzyıl: Urartu Kralı II. Rusa'nın, Adilcevaz-Kef Kalesi'nde, Tanrı Haldi için yaptırttığı tapınak-sarayında bulunmuş.

Sandal Biçimli Törensel Kap - M.Ö. 19.Yüzyıl: Eski Mezopotamya'da sıkça rastlanan bu ritüel kabı, bir festival sırasında kült heykellerinin gezdirildiği dini bir nehir yolculuğunu temsil eder.

^Anadolu Medeniyetleri Müzesi, Ulus, Atpazarı'nda yer alan iki Osmanlı binasından oluşuyor:Mahmut Paşa Bedesteni ve Kurşunlu Han.

^1997’de “Avrupa’da Yılın Müzesi” seçilen ve eser zenginliği açısından dünyanın sayılı müzeleri arasında yer alan Anadolu Medeniyetleri Müzesi konumu itibariyle birden çok sanatsal ve estetik ziyafet yaşatacak türden... Hazır müzeyi ziyaret etmişken müzenin hemen yanıbaşındaki Erimtan Arkeoloji ve Sanat Müzesi’ni, oradan az ileride yer alan Rahmi M.Koç Müzesini ve elbette Ankara Kalesi’ni de art arda gezebilirsiniz.

Erimtan Arkeoloji ve Sanat Müzesi

^Mühendis koleksiyoner ve sanatsever Yüksel Erimtan'ın 1960’lı yılların başından bu yana arkeoloji merakıyla yıllar içinde biriktirdiği eserlerin bir koleksiyon haline getirilmesiyle oluşturulan ve Ankara'nın ilk özel müzesi olan 2015 yılında açılmış.

^Müze yalnızca bir arkeolojik arşivden ibaret değil...Roma, Urartu, Hitit ve Bizans dönemlerine ait birçok nadide esere eşlik eden sanatın her dalına ve çağdaş müzecilik anlayışına uygun süreli sergiler de var ki benim en son ziyaretimde denk geldiğim 'Şehirler ve Tatlar' sergisindeki koku haritası projesi bunlardan en ilginciydi diyebilirim. 

^Her Salı 20.30'da "Müze'de Müzik / Salı Konserleri" adıyla bütün bir yıla yayılan oda müziği konserleri de gerçekleştiriliyor ki bu konserlerde Türkiye'nin usta müzisyenleriyle genç yetenekler hep birlikte seyirciyle buluşuyor.

^Bu müzeyi benim için özel ve ziyaret edilesi kılan en ince detaylardan biri de Anadolu kültürel mirasının yurt dışına kaçırılmaması ve yurt içinde özel koleksiyonlarda bulunan eserlerin ve özellikle kendi eserlerinin toplumla paylaşılması düşüncesiyle sanatsal varlığını sürdürmeyi misyon edinmiş bir kurum olması.

^Ankara Kalesi'nin hemen eteğinde, Anadolu Medeniyetler Müzesinin bitişiğindeki bu müzeyi Pazartesi hariç her gün 10.00-18.00 arasında ziyaret edebilirsiniz.

Şehirler & Tatlar Sergisi - Ankara Semtleri - Koku Haritası

Tanrıça Athena Heykelciği-M.Ö. 3.-1. yüzyıl

Tiyatro Bileti Olarak Kullanılmış Olabilecek Kil Baskılar - Roma Dönemi, M.S. 1.-4. yüzyıl

Rahmi M. Koç Müzesi Ankara

^Ankara Kalesi'nin ana giriş kapısının karşısında bulunan Çengel Han ve Safranhan adlı iki tarihi yapıda hizmet veren bu özel müze 2005 yılında açılmış.

^Ankara'nın ilk sanayi müzesi olarak bilinen müzenin Çengel Han'ı, Mihrimah Sultan'ın eşi olan Damat Rüstem Paşa tarafından 1522 yılında inşa ettirilmiş ve dönemin en büyük dört hanından biri olup Koç Holding'in iş hayatına atıldığı dükkana da ev sahipliği yapmış.

^Müzenin diğer tarihi binası olan Safranhan, 1511 yılında inşa edilmiş tipik bir Anadolu kervansarayıdır. Ticari bir yapı olarak önemini yitirdikten sonra cumhuriyetin ilk yıllarında hapishane olarak, daha sonraları ise depo olarak kullanılmış.

^Müzede en beğendiğim eser ise Çekyalı Heykeltıraş Patrik Prosko tarafından hazırlanan Anamorfoz Atatürk Sergisi adlı eserdi. Ulu önderimiz Mustafa Kemal Atatürk'ün hayatı ile değerlerini simgeleyen 539 objenin birleşiminden oluşan parçaların sanata dönüştürüldüğü tarz ayrıca takdire şayan. Mesela; eserde kullanılan parçalardan şapka; Kılık-Kıyafet Devrimini, Harfler; Harf Devrimini, T Cetveli; kendi eseri olan Geometri kitabını; bakır cezve; kahveye olan tutkusunu, Dünya küresi;'Yurtta Sulh Dünyada Sulh' anlayışını yansıtır. 

^2020-2021 yıllarında bünyesine 3. bina olarak Çocuk Müzesi'ni dahil eden müzenin bu kısmında özellikle dünyanın çeşitli yerlerden getirilen oyuncaklar ve bebek evleri temalı objeler oldukça ilgi çekici. Ziyaretinizde bu kısmı da atlamayın derim!

^Pazartesi hariç her gün 10:00- 17:00 arasında, hafta sonu ise 10:00 - 19:00 arasında ziyarete açık. 

'Steel Stella' Roller Coaster Modeli - 1938 yapımı

Anamorfoz Atatürk

Kelime Müzesi

^Henüz 2022'de açılan bu müze Türkiye’de modern dil müzesi olarak kurulan ilk müze aynı zamanda. 

^Müzeyi nev-i şahsına münhasır kılan şık detaylardan biri de yazar Şermin Yaşar tarafından, Türkçe kelimelerin, atasözlerinin ve deyimlerin anlamını genç nesillere nakşetmek amacıyla kurulmuş olması...

^Yaşayan müze formatında hizmet verdiğinden sergilenen eserler dönemsel olarak değişiyor. Benim ziyaret ettiğim dönemde denk geldiğim eserler arasında en beğendiklerim kelime elbisesi olarak adlandırdığım; prova mankeni üzerine elbise şeklinde dikilmiş kelimelerden oluşan eser ve dilimize yerleşmiş geleneksel ölçü birimlerini gösteren boy cetveli ve kelime saati oldu.

^Atatürk'ün üç boyutlu dijital heykelinin de gerçekçiliği karşısında gururla karışık nostaljik bir özleme kapılmanız kaçınılmaz...

^Sadece sergi alanı olarak değil, aynı zamanda aktif bir öğrenme merkezi olarak yıl boyu çeşitli eğitim programları ve atölyeler de düzenlendiğinden her geldiğinizde kendinize farklı bir sanatsal zenginlik katabilirsiniz.

^Anadolu Medeniyetler Müzesinin komşusu diyebileceğimiz bu müzeyi Pazartesi günleri hariç saat 10.00-19.00 arasında ziyaret etmeden Kale turuna başlamayın derim!

Augustus Tapınağı

^Haftanın her günü ziyarete açık ancak yazın ziyaret saatleri 9.00-19.00 arasında, kış aylarında ise 8.00-17.00 arasında.

^Hacı Bayram Camii'nin yanıbaşında bulunan bu tapınak, tahminen M.Ö. 25-20 yılları arasında Galatia eyaletinin İmparator Augustus tarafından Roma İmparatorluğu’na katılmasından sonra, yeni eyalet merkezi olan Ankyra’da (Ankara) Augustus'a ve şehrin yerel tanrıçası Roma’ya ithaf edilerek inşa edilmiş.

^Pek çok depreme ve doğal afete maruz kalan tapınağın duvarları büyük oranda yıkılmış ve içinde bulunan yazıtlar da zarar görmüş olsa da bu, dünyadaki en önemli Roma Dönemi yapıtlarından biri olduğu gerçeğini değiştirmiyor. Tapınağı bu denli önemli kılan detay Latincesi tapınak duvarlarının iç yüzüne, Yunancası da dış yüzeydeki duvarlara kazınmış ve Roma İmparator'u Augustus'un başarılarının anlatıldığı yazıtlardır.

^Bu yazıtları ilginç kılan bir diğer bilgi ise aslında İmparator Augustus'un bütün başarılarını sergileyen bir propaganda aracı olarak işlev görmesi. Metinlerde Roma iç savaşındaki düşmanlardan hiç söz bahsedilmeyip gerçekleştirilen tüm icraatların Roma devletinin menfaati uğruna yapıldığı vurgulanmış. 

Tapınak duvarlarındaki Latince yazıt

Tapınak duvarlarındaki Yunanca yazıt

Hacı Bayram-ı Velî Cami

^Augustus Meydanı'nda yer alan ve inşa tarihi 15.yüzyıla dayanan bu cami ismini bahçesindeki Hacı Bayram Türbesi’nden alıyor.

^Cami ve bitişiğinde bulunan türbesi yapılırken pagan inancına göre yapılmış Augustus Tapınağı`nın korunması da dönemin ruhuna işlemiş bu hoşgörünün canlı kanıtı diyebiliriz.

^Yolunuz 2016 yılında UNESCO Dünya Mirası Geçici Listesi’ne eklenen bu camiye düşerse türbe kısmının hemen arkasına düşen bir noktadan Ankara kalesini cepheden gören bir manzarada panoramik bir fotoğraf çekinmenizi tavsiye ederim!..

^Hoşgörüsü ve yardımseverliğiyle tanınan Hacı Bayram Veli ile bazı yakınlarının kabirleri türbe içinde bulunuyor.

Arslanhane (Ahi Şerafettin) Cami

^UNESCO Dünya Mirası Listesine dahil edilen ve Anadolu’nun Orta Çağ dönemi ahşap direkli ve kirişli camilerinin en önemli örnekleri arasında görülen bu camiyi yaz döneminde (1 Nisan – 31 Ekim) 8:00-19:00 saatleri arasında, kış döneminde ise (1 Kasım – 31 Mart): 8:00–17:00 arasında ziyaret edebilirsiniz.

^Ulus'taki Samanpazarı’nda, Ankara Kalesi’nin güney ucu diye tabir edebileceğimiz bir kısmında yer alan Ahî Şerafeddin Camii veya halk arasında bilinen adıyla Arslanhane Camii, 13. yüzyılın başlarında inşa edilmiş.

^Türbe külliyesinin duvarına gömülü olan ve antik çağdan kalma aslan heykeli nedeniyle Arslanhane Camii olarak anılagelmiş.

Gökyay Vakfı Satranç Müzesi

^Sırf bir satranç takımının ne denli yaratıcılıkla ve kültürel çeşitliliklerle zenginleştirilebileceğini gözler önüne sermesi ve Türkiye'nin ilk ve tek tescilli satranç müzesi olması sebebiyle bu özel müzeye uğramanızı şiddetle tavsiye ederim! Müze, Pazartesileri kapalı ancak Salı'dan Pazar'a 10:00–18:00 arasında ziyaret edebilirsiniz.

^Satranç takımı koleksiyoncusu Akın Gökyay’ın 1975 yılından beri dünyanın binbir yerlerinden topladığı satranç takımlarının sergilendiği bu müze 2015 yılında açılmış ve mimarisi itibariyle Ankara evi dizaynına sadık kalınmış olması da çarpıcı bir detay.

^Her bir katta dünyadan birçok ülkenin milli ve folklorik kimliklerini ve kültürlerini yansıtan tasarımların yanısıra Yüzüklerin Efendisi, Harry Potter, Cadılar Bayramı tasarımları gibi tematik ya da Soğuk Savaş vb. dünya tarihi açısından iz bırakan tarihi olayların satranç takımlarına işlenmiş dizaynlarına da rastlamak oldukça keyifli bir deneyimdi...

^Gökyay'ın koleksiyonu 31 Ocak 2012 tarihinde 412 satranç takımı ile Guinness Rekorlar Kitabı'na adını yazdırmış ki günümüze kadar daha da artarak genişleyen bu koleksiyon hala dünyanın en büyük satranç koleksiyonu olma ünvanını koruyor!

Türkiye-Hitit&Kadeş Koleksiyonu

Türkiye-Yeniçeriler Koleksiyonu

Hollanda-Milli Kültür

İrlanda-Lewis Chessman

Japonya-Milli Kültür

Kırgızistan-Milli Kültür

Rusya & ABD Devlet Başkanları

Yunanistan-Milli Kültür

ABD-Vegas

Ulus Atatürk Heykeli

^Anıtkabir yapılmadan önce bütün önemli ulusal günlerde, tören ve resmi organizasyonlar bu noktada gerçekleşirildiğinden Ulus'a yolunuz düştüğünde Cumhuriyet'in bu simgesel yapıtını da es geçmeyin derim!

^Ulus Meydanının hemen girişinde bulunan Ulus Atatürk Anıtı ya da nam-ı diğer Zafer Anıtı Anadolu'daki Millî Mücadele'nin hatırasını yaşatmak üzere 1927'de yapılmış anıt esasında.

^Anıtın sembolizmi tarihi açıdan oldukça anlamlı ve kayda değer: Sakarya isimli atı üzerinde Atatürk’ün geleceğe umutla bakan bir duruşu tasvir edilmiş. Anıtın ön kısmında iki Mehmetçik askeri, arkasında ise sırtında top mermisi taşıyan bir Türk kadını yer alıyor. Ön kısımdaki askerler ileriyi gözetliyor ve Atatürk at üstünde asil ve kendinden emin bir duruş sergiler şekilde betimlenmiş.

^Şimdi gelelim heykelin ortaya çıkış hikayesine... Ankara'da Kurtuluş Savaşı ve sonrasında kazanılan zaferleri anlatan bir anıt inşa edilmesine yönelik ilk fikir, dönemin Yeni Gün gazetesinin sahibi Yunus Nadi Bey tarafından ortaya atılır. Yeni Gün gazetesi öncülüğünde 1925 yılında açılan uluslararası yarışma sonucu yaptırılan anıt, Avusturyalı heykeltıraş Heinrich Krippel tarafından tasarlanır ve açılışı ise 24 Kasım 1927 tarihinde yapılır.

Kurtuluş Savaşı Müzesi (I. TBMM Binası)

^Ulus Meydanının hemen girişinde bulunan Ulus Atatürk Anıtı ya da nam-ı diğer Zafer Anıtı Anadolu'daki Millî Mücadele'nin hatırasını yaşatmak üzere 1927'de yapılmış anıt esasında.

^Anıtın sembolizmi tarihi açıdan oldukça anlamlı ve kayda değer: Sakarya isimli atı üzerinde Atatürk’ün geleceğe umutla bakan bir duruşu tasvir edilmiş. Anıtın ön kısmında iki Mehmetçik askeri, arkasında ise sırtında top mermisi taşıyan bir Türk kadını yer alıyor. Ön kısımdaki askerler ileriyi gözetliyor ve Atatürk at üstünde asil ve kendinden emin bir duruş sergiler şekilde betimlenmiş.

^Şimdi gelelim heykelin ortaya çıkış hikayesine... Ankara'da Kurtuluş Savaşı ve sonrasında kazanılan zaferleri anlatan bir anıt inşa edilmesine yönelik ilk fikir, dönemin Yeni Gün gazetesinin sahibi Yunus Nadi Bey tarafından ortaya atılır. Yeni Gün gazetesi öncülüğünde 1925 yılında açılan uluslararası yarışma sonucu yaptırılan anıt, Avusturyalı heykeltıraş Heinrich Krippel tarafından tasarlanır ve açılışı ise 24 Kasım 1927 tarihinde yapılır.

Yorum ve Önerilerinizi Aşağıya Bırakabilirsiniz!

İçeriklerimi nasıl bulduğunuzu ya da görmek istediğiniz yeni konuları benimle paylaşın ki görüşleriniz, önerileriniz veya eleştirileriniz eşliğinde siteyi birlikte şekillendirelim.